22 Νοέ 2010

οι φίλοι μας τα ζώα

subbuteorema best
Εκτύπωση

Πάντοτε θυμόμουν τις αναφορές στην εξωγηπεδική ιδιοσυγκρασία των βιοποριζόμενων δια του ποδοσφαίρου αθλητών, να απαντούν σε ένα πρότυπο όρθιου ζώου: ένα σπονδυλωτό δίποδο με στοιχειώδεις νοητικές λειτουργίες και μηδενική κοινωνική συνειδητότητα. Πολλές φορές βέβαια ενδέχεται αυτό το πρότυπο να μην είναι απλώς ένα στερεότυπο, αλλά η απτή πραγματικότητα. Ας πούμε, αν κάνουμε μια τυχαία δειγματοληψία στην ελληνική Σουπερλίγκα (ή και πιο κάτω κατηγορίες) υπάρχουν πολλές πιθανότητες να πέσουμε σε ένα χαρακτηριστικό του είδους. Οι ποδοσφαιρισταί (εκφορά Αντώνη Αντωνιάδη) αντιμετωπίζονται ως αμοιβαδικοί μπουνταλάδες των οποίων τα ενδιαφέροντα και οι δεξιότητες εξανλτούνται στα 90 λεπτά που εργάζονται εβδομαδιαίως (άντε και στις ώρες των προπονήσεων) και κάθε περαιτέρω πληροφορία για τη ζωή και την ιδιοσυγκρασία τους, αποτελεί σχεδόν εξωτικό στοιχείο και ένα διακριτό στίγμα της εικόνας τους και του χαρακτήρα τους.

Θυμάμαι πριν χρόνια, τους σπορτοκάστορες να εντυπωσιάζονται από το γεγονός ότι ο Λιλιάν Τιράμ μελετούσε στον ελεύθερο χρόνο του τη Βίβλο και δήλωνε πιστός. Μετά την αποκάλυψη αυτή, ο γαλλάκος απέκτησε άθελά του διάφορα ηλίθια προσωνύμια, μεταξύ αυτών και "ο σοφός" -όπου "σοφός" αντιστοιχεί σε κείνον που διαβάζει. Ως παρένθεση εδώ, μπορώ να υπονοήσω χωρίς πολλά πολλά γιατί κάποιος που απλώς διαβάζει βιβλία, φαντάζει σοφός για τους μισθωτούς του αθλητικού τμήματος της ΕΡΤ... Θυμάμαι τον τρισυπόστατο Ρόμπι Φάουλερ να κουβαλάει τη στάμπα του "παλιόπαιδου", επειδή στο μπλουζάκι που φορούσε κάτω από τη φανέλα, αντίς να γράφει αηδίες για τον Ιησού ή κανά ανήψι του, είχε εκφράσει τη συμπαράστασή του στους απεργούς ναυτεργάτες του Λίβερπουλ. Αλλά και μια άλλη φορά, που αφού έχει σπρώξει τη μπάλα στα αντίπαλα δίχτυα, έχει σταματήσει για να σνιφάρει τη γραμμή του τέρματος εν είδει πανηγυρισμού. Ανδράποδα (και όχι μόνο της ΕΡΤ) μνημόνευαν τον "κοκάκια" Ρόμπι. Και πάει λέγοντας: ο "τρελός" και "ναρκομανής" Μαραντόνα, ο "άγριος" Καντονά, ο "γιατρός" Σόκρατες, ο "πάντα παιδί" Ροναλντίνιο, ο "βουδιστής" Μπάτζιο, ο Ριβάλντο "από τις φαβέλες" κελιπά κελιπά. Not to mention τα εθνικοφυλετικά στερεότυπα της αμάθειας και της μωρίας, φερ'ειπείν ο "τρομοκράτης" Τζιμπούρ...

Όσο οι σπορτοκάστορες αποκτούσαν περισσότερη μόρφωση, στην προσπάθειά τους να γίνουν Σωτηρακόπουλοι, η αναφορά τέτοιων στοιχείων για τη ζωή των ποδοσφαιριστών, έγινε εμφανώς πιο συχνό φαινόμενο, έγινε must και σχεδόν part of the game, με τους ίδιους τους ποδοσφαιριστές να τσιμπάνε και να αφιερώνουν πλέον χρόνο στα κόλπα που θα ανατροφοδοτούν αυτή τη φιλολογία. Έτσι, ο Σισέ μόλις τελειώσει την προπόνηση, έχει να  κάνει μια βόλτα από το Hondos και να σταθεί για λίγη ώρα μπροστά από τις βαφές μαλλιών, φανταζόμενος τη μοϊκάνα του και τον επόμενο αντίπαλο -συνειρμικά και συνδυαστικά. Άλλοι, εξαντλούν τη φαντασία τους σε μια χορογραφία του επόμενου πανηγυρισμού τους -με σημειολογία ή χωρίς- ή σε εξωγηπεδικές συμπεριφορές στα πλαίσια όμως της εντοσγηπεδικής πράξης. Με ή χωρίς σκοπό και δόλο, το σύνηθες αποτέλεσμα είναι να ασχολούνται όλοι με αυτή τη σημειωτική, αφήνοντας τα ποδοσφαιρικά πεπραγμένα του εκάστοτε παίχτη σε δεύτερη μοίρα -ή σε καθόλου μοίρα.

Τέτοια είναι και η περίπτωση του Πάμπλο Γκαρσία. Αν αθροίσουμε τις αναφορές που έχουν γίνει στο πρόσωπό του όλα αυτά τα χρόνια, ίσως σχηματίσουμε την εντύπωση πως έχουμε να κάνουμε με έναν ποδοσφαιριστή που πρωταγωνιστεί στο πρωτάθλημα και στην πορεία του ΜΠΑΟΚ και ότι αποτελεί καίρια χρήσιμο παίχτη και στυλοβάτη του αμυντικομεσαίου κορμού του. Πέρα από τα μπουνίδια και τις λογής λογής καφρίλες εντός γηπέδου (και εκτός φάσης, συνήθως) οι δηλώσεις του και η επιτηδευμένη αριστεροφροσύνη του, συντάσσουν μια σχεδόν αστεία εικόνα τσαμπουκαλεμένου ψευτοεπαναστάτη, που στέκει περισσότερο για να δικαιολογηθούν τα μπουνίδια, παρά ως συνέχεια της συγκρότησής του και της στάσης ζωής του: ο "αριστερός Πάμπλο" τα έχει με όλους και με όλα, με τους αλήτες του Πειραιά, τους διαιτητές, τους ποδοσφαιριστές celebrities, το κατεστημένο, την άτιμη τη γκενωνία, το ψέμα, την υποκρισία, το άδικο... Η "οργή" του μεταφράζεται σε κλωτσοπατινάδες, σε ένα πραγματικά άτεχνο και βάρβαρο ποδόσφαιρο (με ελάχιστες εκλάμψεις αληθινής ποιότητας), σε εμπρηστικές δηλώσεις μέσα και έξω από το γήπεδο, σε αγενείς συμπεριφορές σε αντιπάλους και σε κάτι παραπάνω από αγενείς συμπεριφορές σε αντιπάλους. Σύμφωνα με το θυμικό προφίλ του -που λίγο αυτός, λίγο οι κατσαπλιάδες δημοσιογράφοι και οπαδοί, έφτιαξαν με τα χρόνια- ο "οργίλος" Γκαρσία δικαιούται να κάνει ό,τι του κατεβαίνει, απλά και μόνο για να δικαιώσει αυτή την περσόνα. Τα τατουάζ και τα άλλα τραγελαφικά εν είδει κοινωνικής ευσυνειδησίας, απλά συμπληρώνουν την εικόνα -ξεχνώντας πως ακόμα και οι πλέον πολιτικοποιημένοι φορείς κοινωνικών ευαισθησιών, διακρίνονται σε σοβαρούς και σε γελοίους. Θέλω να πω δηλαδή πως η ετικέτα "αριστερός" δεν προσδίδει κανένα ιδιαίτερο υπόβαθρο στις μπουνιές και στις καλαμιές. Αντίθετα, τις κάνει ίσως να φαίνονται πιο αστείες. Γι αυτό πρέπει πάντοτε να μην ξεχνούμε πως μέρος της Ιστορίας υπήρξε και το τρομερό Κομμουνιστικό Κόμμα της Ιταλίας και οι Ερυθρές Ταξιαρχίες, αλλά υπήρξε και ο Τσίπρας και ο Κουβέλης. Όλοι αριστεροί.

Δεν είναι ο Γκαρσία φυσικά το θέμα, αλλά η αφορμή -αφορμή ενδεικτική για να περιγράψει κανείς εκείνη τη συνομωταξία των ποδοσφαιριστών που τα καντάρια που τους λείπουν σε ποδοσφαιρική ποιότητα ή προσφορά, τα υπερκαλύπτουν -ενίοτε τα αντικαθιστούν- με άλλα συμπεριφορικά parafernalia, διεκδικώντας περισσότερο τη θέση του συμβόλου στην ομάδα, παρά τη θέση που τους ζήτησε ο προπονητής.